Ceza hukukunda sıkça başvurulan koruma tedbirlerinden biri de tutuklamadır. Tutuklamanın bir tedbir mahiyetinde olma özelliği pekçok kez göz ardı edilmektedir. Genel geçer ifadeler ve kalıp cümlelerin gerekçe gösterilerek tutuklama kararı verildiğine sıkça rastlamaktayız. Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı ile yakından ilişki içerisinde olan bu tedbire karşı şüpheli veya sanığın bizzat kendisi yada eşi ve Ceza Avukatının (müdafiin) itiraz hakkı mevcuttur. Ceza Muhakemesi Kanunu tutuklama kararına karşı ne şekilde hangi merciye itiraz edilebileceğini açıkça belirtmiştir. Tutuklama kararına karşı bu kararın öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde itiraz edilebilir. İtiraz bir dilekçe yazılmak suretiyle olabileceği gibi tutanağa geçirilmek koşuluyla zabıt katibine beyanda bulunmak suretiyle de yapılabilir. Biz bu yazımızda özellikçe dilekçe usulü üzerinde durup karara karşı itirazın yöneltileceği yetkili merci, itiraz usulü ve gerekçelerinin neler olabileceğinin yanında bu gerekçelerin ne şekilde dile getirilebileceğini de ayrıntısıyla inceleyeceğiz.
Ceza hukukunda savunmaya yönelik sunulan veya itiraz amacı taşıyan her dilekçede dikkat edilmesi gereken husus, ifade edilmek istenilenin ne şekilde ve nasıl ifade edileceğini bilmek bu yöndeki kavramları ustaca kullanmaktır . Evet bir tutuklama kararının basit bir dille hukuka aykırı delillere dayalı olarak verildiğini söylemek ile bu şekilde verilen kararların neden hukuka aykırı olduğu, Aihm’in buna yaklaşımı ve bu sebeplerle kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının ihlali ile kişinin ileride beraat etme ihtimalinin de yüksek olduğunu söylemek arasında etkili fark vardır. Ceza hukukunda etkili bir savunma önemlidir. Şimdi tutuklama kararına itiraz dilekçesi nasıl yazılır? Sorusuna cevap verelim:
Tutuklama Kararına İtiraz Dilekçesi Nasıl Yazılır?
Herşeyden önce şunu da belirtmek isteriz ki itiraz yolu zorunlu bir başvuru yolu değildir.
Tutuklama kararına itiraz hakkı olan kişi bu karara karşı itiraz dilekçesinde tutukluluk hal ve şartlarının oluşmadığını gerekçeleriyle ifade etmelidir. Bunun yanında itiraz hakkı olan kişi suç vasfının değişme ihtimali varsa, kişinin tutuklanmasına sebep olan suç oluşmamış ise, dosyada var olan delillerde şüphelinin tutuklanmasından sonra lehine değişiklikler meydana gelmişse, dosyada var olan delillerde hukuka aykırılık varsa bu hususları da belirtmesi gerekir. Bunun haricinde benzer dosyalarda verilen Anayasa Mahkemesi kararı varsa bu kararın ilgili kısmına değinilmesi de dilekçeyi zenginleştirecektir. Sadece Anayasa Mahkemesi kararları değil bunun yanında AİHM kararları da ek olarak örnek gösterilebilir. Şüphelinin yaş, sağlık ve malüllük gibi objektif kişisel durumlarına değinilmesinde de fayda vardır. Görüldüğü üzere pekçok argüman kullanılarak tutuklama kararına itiraz etmek mümkündür. Peki en önemli argümanımız nedir? Kanaatimizce tutuklamanın bir koruma tedbiri mahiyetinde olduğuna ve geçici olma özelliğine vurgu yapılması gereklidir. Genelde Sulh Ceza Hakimi tutuklamanın tedbir mahiyetinde olmasından ziyade kişinin dosyasına var olan delillere göre kararını verip itiraz dilekçesini o şekilde değerlendirmektedir.
Soruşturma evresinde tutuklanan şüpheli için itiraz eden bir müdafii olduğunu düşünelim. Bu durumda itiraz dilekçesi nasıl hazırlanacaktır? Tutuklama kararına itiraz dilekçesinde itiraz eden kişiye ilişkin bilgiler yer alır. Ve itirazı incelemeye yetkili merciiye hitaben tutuklama kararına itiraz dilekçesi yazılacaktır. Peki tutuklama kararını itirazı değerlendirecek olan yetkili makam neresidir? Tutuklama kararını irdeleyen Ceza Muhakemesi Kanunun 101. maddesine göre soruşturma evresinde tutuklama kararını Cumhuriyet Savcısının istemi üzerine Sulh Ceza Hakimi verebiliyor iken Kovuşturma evresinde ise Cumhuriyet Savcısının istemi üzerine veya resen mahkemece karar verilir. İtiraz durumunda kararın yerinde bir karar olup olmadığını inceleyecek olan mercii ise; Ceza Muhakemesi Kanununa göre kararına itiraz edilen hakim veya mahkeme itirazı haklı görürse kararı düzeltir, haklı görmezse kararı incelemeye yetkili hakim veya mahkemeye gönderecektir. Yetkili makam da dosyanın soruşturma dosyası mı yoksa kovuşturma dosyası mı olduğuna göre farklılık gösterecektir. Buna ilişkin olarak Ceza Muhakemesi Kanunun itiraz hükümlerini barındıran 268. maddesinin 3. fıkrasında ayrıntılı bilgilere yer verilmiştir. Buna göre Sulh Ceza Hakimliğinde verilen bir kararı birden fazla sulh Ceza Hakimliği varsa kendisini numara olarak izleyen hakimlik inceleyecektir. Örneğin Diyarbakır 1. Sulh Ceza Hakimliğince verilen bir karar karşı itiraz edilmiş ancak bu itirazın 1. Sulh Ceza Hakimliğince uygun görülmeyip kararın düzeltilmediğini düşünelim. Bu durumda kendisini numara olarak izleyen hakimlik olan 2.Sulh Ceza Hakimliği Kararı inceleyecektir.
Tutuklama Kararına İtiraz Dilekçesi Örneği 2019
